Όλα σχεδόν τα έργα της Αρτεμίζια έχουν γυναίκες πρωταγωνίστριες -με προτίμηση στις βιβλικές μορφές- που τις διακρίνει το θάρρος, η αποφασιστικότητα και η ισχυρή προσωπικότητα και όχι οι γυναικείες ιδιότητες της ευαισθησίας και της αδυναμίας
Η Αρτεμίζια Τζεντιλέσκι (Artemisia Gentileschi, 8 Ιουλίου 1593 – 1653) ήταν Ιταλίδα ζωγράφος του μπαρόκ, θεωρούμενη ως μία από τους καλύτερους καλλιτέχνες της εποχής της.
Κόρη του ζωγράφου Οράτσιο Τζεντιλέσκι, μαθήτευσε δίπλα στον πατέρα της στη Ρώμη και το 1610 παρήγαγε το πρώτο της έργο η Η Σωσσάννα και οι γέροντες.
Το 1611 ο συνεργάτης του πατέρα της ζωγράφος Αγκοστίνο Τάσσι βίασε την Αρτεμίζια και εν συνεχεία της υποσχέθηκε γάμο, εξασφαλίζοντας έτσι τη συνέχιση των ερωτικών τους σχέσεων. Η υπόσχεση δεν εκπληρώθηκε και, εννέα μήνες μετά τον βιασμό, ο Οράτσιο Τζεντιλέσκι κίνησε δίωξη κατά του Τάσσι ο οποίος, ύστερα από επτάμηνη δίκη, καταδικάστηκε σε φυλάκιση ενός έτους.
Ύστερα η Αρτεμίζια παντρεύτηκε τον ζωγράφο Πιεραντόνιο Στιαττέζι, εγκαταστάθηκε στη Φλωρεντία και είχε εξαιρετική σταδιοδρομία. Έγινε αυλική ζωγράφος, ευνοούμενη των Μεδίκων και ήταν η πρώτη γυναίκα που έγινε μέλος της Accademia delle Arti del Disegno (Ακαδημίας των Τεχνών της Σχεδίασης). Αλλά δημιούργησε πολλά χρέη, ο γάμος της διαλύθηκε και το 1621 επέστρεψε στη Ρώμη.
Το 1630 εγκαταστάθηκε στη Νάπολι, όπου έζησε μέχρι το τέλος της ζωής της, εκτός από την περίοδο της παραμονής της στην Αγγλία, όταν συνεργάστηκε και πάλι με τον πατέρα της που είχε γίνει αυλικός ζωγράφος του Καρόλου Α΄ το 1638. Ο Οράτσιο πέθανε το 1639 και η Αρτεμίζια επέστρεψε στη Νάπολη.
Όλα σχεδόν τα έργα της Αρτεμίζια (που ήταν μια από τους καλύτερους Καραβατζίστι) έχουν γυναίκες πρωταγωνίστριες -με προτίμηση στις βιβλικές μορφές- που τις διακρίνει το θάρρος, η αποφασιστικότητα και η ισχυρή προσωπικότητα και όχι οι γυναικείες ιδιότητες της ευαισθησίας και της αδυναμίας. Ειδικά το έργο της Η Ιουδήθ αποκεφαλίζει τον Ολοφέρνη είναι ένας πίνακας αιματηρής αγωνίας και φρίκης. Το ζωγράφισε σε πολλές παραλλαγές αλλά αυτή του Ουφίτσι είναι η εντυπωσιακότερη. Είναι πολύ πιθανό να εμπνεύστηκε από την ανάμνηση του πρόσφατου βιασμού της.
Μυθιστορηματική βιογραφία της Αρτεμίζια έγραψε η Rauda Jamis : Artemisia ou La Renommèe (Αρτεμίζια ή Η ξακουστή, 1990) – ελλ. μετάφραση Μαρία Παγουλάτου (“ΝΕΑ ΣΥΝΟΡΑ”)
Η Αρτεμισία Τζεντιλέσκι αναφέρεται στο έργο της Τζούντι Σικάγο «Το Δείπνο».
-
Η Σωσάννα και οι πρεσβύτεροι, 1610, Pommersfelden, Schloss Weißenstein
-
Η Σαλώμη με το κεφάλι του Βαπτιστή, 1610-1615, Βουδαπέστη, Μουσείο Καλών Τεχνών
-
Η Ιουδήθ και η υπηρέτριά της με το κεφάλι του Ολοφέρνη, 1615-1616, Φλωρεντία, Παλατινή Πινακοθήκη
-
Η Ιουδήθ αποκεφαλίζει τον Ολοφέρνη, 1614-1620, Φλωρεντία, Ουφίτσι
-
Η αγία Αικατερίνη της Αλεξανδρείας, 1615, Φλωρεντία, Ουφίτσι
-
Η Ιαήλ σκοτώνει τον Σισάρα, 1620, Βουδαπέστη, Μουσείο Καλών Τεχνών
-
Η Εσθήρ ενώπιον του Αχασβήρου, 1628–1635, Νέα Υόρκη, Μητροπολιτικό Μουσείο
-
Ο Ιωσήφ και η γυναίκα του Πετεφρή, 1623 ή 1640, Κέιμπριτζ (Μασαχουσέτη), Fogg Museum
